ਆਓ! ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ ਦੀ ਸੰਗਰਾਮੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਚਾਰ ਚੰਨ ਲਾਈਏ
ਇਹ ਵਰ੍ਹਾ ਗ਼ਦਰ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਸੌਵਾਂ ਵਰ੍ਹਾ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਨਵੰਬਰ 1913 ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵਾਸ ਕਰਕੇ ਗਏ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਇਸਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹਨਾਂ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦਾ ਵੱਡਾ ਭਾਰੀ ਹਿੱਸਾ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਜੱਟ-ਕਿਸਾਨੀ 'ਚੋਂ ਸੀ, ਜਿਹੜੀ ਬਰਤਾਨਵੀ ਸਾਮਰਾਜੀਆਂ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਦੇਸੀ ਪਿੱਠੂਆਂ- ਜਾਗੀਰਦਾਰਾਂ, ਸੂਦਖੋਰ ਸ਼ਾਹੂਕਾਰਾਂ, ਵਪਾਰੀਆਂ ਦੀ ਬੇਤਹਾਸ਼ਾ ਲੁੱਟ-ਖੋਹ ਅਤੇ ਦਾਬੇ ਦੀ ਝੰਬੀ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਪੱਖੋਂ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਟੁੱਟ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਬਦਹਾਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਛਿੱਲੜਾਂ ਦਾ ਆਸਰਾ ਦੇਣ ਲਈ ਕਿਸਾਨੀ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਵੱਲੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵੱਲ ਮੂੰਹ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਕੁੱਝ ਵੱਲੋਂ ਚੰਦ ਛਿਲੜਾਂ ਵਦਲੇ ਗੋਰੇ ਸਾਮਰਾਜੀਆਂ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋ ਕੇ ਬਸਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਜੰਗੀ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਦਾ ਖਾਜਾ ਬਣਨ ਤੁਰਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕਈਆਂ ਵੱਲੋਂ ਸਿੰਘਾਪੁਰ, ਬਰਮਾ, ਮਲਾਇਆ, ਚੀਨ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਅਫਸਰਾਂ ਤੇ ਧਨਾਢਾਂ ਦੇ ਬੰਗਲਿਆਂ 'ਚ ਚਾਕਰੀ ਦਾ ਪੇਸ਼ਾ ਚੁਣਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋਇਆ ਗਿਆ।ਪ੍ਰਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਧਾਹੇ ਉਹਨਾਂ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਉੱਚੀਆਂ ਉਜਰਤਾਂ ਵਾਲਾ ਕੰਮ ਮਿਲਣ ਨਾਲ ਕੁਝ ਆਰਥਿਕ ਰਾਹਤ ਤਾਂ ਨਸੀਬ ਹੋਈ ਪਰ ਉਸ ਬੇਇੱਜਤੀ, ਜ਼ਲਾਲਤ ਅਤੇ ਕੌਮੀ ਹੀਣਤਾ ਦੇ ਅਹਿਸਾਸ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਖਹਿੜਾ ਨਾ ਛੱਡਿਆ, ਜਿਹੜਾ ਭਾਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗੁਲਾਮ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਪੈਦਾਇਸ਼ ਸੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਥੇ ਵੀ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨਸਲੀ ਵਿਤਕਰੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਗੁਲਾਮ ਕੌਮ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਮੁਲਕ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕਸੇ ਜਾਂਦੇ ਤਾਹਨਿਆਂ-ਮਿਹਣਿਆਂ ਦੇ ਡੰਗਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਹੋਟਲਾਂ 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ, ''ਇੱਥੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦਾ ਦਾਖਲ ਹੋਣਾ ਮਨ੍ਹਾਂ ਹੈ'' ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਸਿਰੇ ਦੀ ਕੌਮੀ ਹੀਣਤਾ ਤੇ ਨਮੋਸ਼ੀ ਦੀ ਚੀਸ ਝੱਲਣੀ ਪਈ। ਇਸ ਹਾਲਤ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਅੰਦਰ ਵਕਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੁੱਤੇ ਕੌਮੀ ਅਣਖ, ਸਵੈਮਾਣ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਦੇ ਅਹਿਸਾਸ ਨੂੰ ਹਲੂਣਿਆਂ ਤੇ ਝੰਜੋੜਿਆ। ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਲੁੱਟ ਤੇ ਦਾਬੇ ਖਿਲਾਫ ਨਫਰਤ ਅਤੇ ਰੋਹ ਨੂੰ ਪਲੀਤਾ ਲਾਇਆ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਬੋਧ ਕਰਵਾਇਆ ਕਿ ਬਰਤਾਨਵੀ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀਆਂ ਜੰਜ਼ੀਰਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋਏ ਬਗੈਰ ਗੁਲਾਮ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਫਿਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸਾਹ ਲੈਣ ਅਤੇ ਇੱਕ ਚੰਗੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜੀਣ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਲੈਣ ਦਾ ਵੀ ਹੱਕ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਆਪਣੇ ਮੁਲਕ ਨੂੰ ਗੋਰੇ ਸਾਮਰਾਜੀਆਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਵੱਲੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ 'ਚੋਂ ਪੰਜਾਬੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕਜੁੱਟ ਕਰਦਿਆਂ, 13 ਅਪ੍ਰੈਲ 1913 ਨੂੰ ਗ਼ਦਰ ਪਾਰਟੀ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਬੀੜਾ ਚੁੱਕਿਆ ਗਿਆ। ਸੋਹਣ ਸਿੰਘ ਭਕਨਾ ਨੂੰ ਗ਼ਦਰ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਤੇ ਲਾਲਾ ਹਰਦਿਆਲ ਨੂੰ ਇਸਦਾ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ। ਇਹਨਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਕਮੇਟੀ ਮੈਂਬਰ ਬਣਾਇਆ ਆਿ। ਗ਼ਦਰ ਪਾਰਟੀ ਵੱਲੋਂ 1 ਨਵੰਬਰ 1913 ਨੂੰ ਗ਼ਦਰ ਅਖਬਾਰ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਅੰਕ ਛਪਵਾ ਕੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1 ਨਵੰਬਰ 1913 ਨੂੰ ਹੀ ਪਾਰਟੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਿਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗ ਪਿਆ।
ਗ਼ਦਰ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਬਰਤਾਨਵੀ ਸਾਮਰਾਜ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰਵਾਉਣਾ, ਬਰਾਬਰਤਾ, ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੇ ਭਾਈਚਾਰੇ 'ਤੇ ਆਧਾਰਤ ਜਮਹੂਰੀ ਰਾਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਨਾ, ਧਰਮ ਤੇ ਸਿਆਸਤ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕਰਦਿਆਂ ਧਰਮ-ਨਿਰਪੱਖ ਨੀਤੀ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਾ, ਜਾਤ-ਪਾਤੀ ਵਿਤਕਰਾ ਖਤਮ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਔਰਤ-ਮਰਦ ਬਰਾਬਰਤਾ ਵਾਲਾ ਸਮਾਜੀ ਸਿਆਸੀ ਨਿਜ਼ਾਮ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਇਹਨਾਂ ਨਿਸ਼ਾਨਿਆਂ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਹਾਕਮਾਂ ਨਾਲ ਮੇਲ-ਮਿਲਾਪ ਦੀ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਹਨਾਂ ਵੱਲੋਂ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਬਗਾਵਤ ਦਾ ਰਾਹ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਸਭਨਾਂ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁਲਕ ਵੱਲ ਮੋੜਾ ਪਾਉਂਦਿਆਂ, ਇਸ ਬਗਾਵਤ ਨੂੰ ਜਥੇਬੰਦ ਕਰਨ ਦਾ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਹੋਕਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਮੁਲਕ ਵਾਪਸ ਮੁੜਦਿਆਂ, ਵੱਖ ਵੱਖ ਫੌਜੀ ਛਾਉਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਫੌਜੀਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਤੰਦਾਂ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਫੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਬਗਾਵਤ ਵਾਸਤੇ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਦਿਨ-ਰਾਤ ਇੱਕ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
4 ਅਗਸਤ 1914 ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਸਾਮਰਾਜੀਆਂ ਅਤੇ ਜਰਮਨ ਸਾਮਰਾਜੀਆਂ ਦਰਮਿਆਨ ਜੰਗ ਦੇ ਐਲਾਨ ਨਾਲ ਸੰਸਾਰ ਜੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਅੰਗਰੇਜ਼ ਸਾਮਰਾਜੀਆਂ ਦੇ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਉਲਝੇ ਹੋਣ ਅਤੇ ਅੰਤਰ-ਸਾਮਰਾਜੀ ਭੇੜ ਦਾ ਲਾਹਾ ਲੈਣ ਲਈ ਗ਼ਦਰ ਪਾਰਟੀ ਵੱਲੋਂ 21 ਫਰਵਰੀ 1915 ਨੂੰ ਬਗਾਵਤ ਕਰਨ ਦਾ ਮਤਾ ਪਕਾਇਆ ਗਿਆ। ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੂੰ ਇਸਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗ ਜਾਣ 'ਤੇ ਬਗਾਵਤ ਦੀ ਤਾਰੀਕ 19 ਫਰਵਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਅੰਗਰੇਜ਼ ਹਾਕਮਾਂ ਵੱਲੋਂ ਰਾਜਿਆਂ-ਰਜਵਾੜਿਆਂ, ਜਾਗੀਰਦਾਰਾਂ ਤੇ ਟਾਊਟਾਂ ਦੀ ਮੱਦਦ ਨਾਲ ਗ਼ਦਰ ਪਾਰਟੀ ਦੀਆਂ ਬਗਾਵਤ ਉਠਾਉਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬੇਇੰਤਹਾ ਜਬਰੋ-ਜ਼ੁਲਮ ਨਾਲ ਕੁਚਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਅਨੇਕਾਂ ਗ਼ਦਰੀਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਪੁਲਸੀ ਬੁੱਚੜਖਾਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਹਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਦਾਲਤੀ ਮੁਕੱਦਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਘੜੀਸਿਆ ਗਿਆ। 11 ਗ਼ਦਰੀ ਜੁਝਾਰੂਆਂ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। 8 ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਭੁੱਖ ਹੜਤਾਲ ਕਰਕੇ ਸ਼ਹੀਦੀ ਜਾਮ ਪੀ ਗਏ। 306 ਗ਼ਦਰੀ ਸੂਰਬੀਰਾਂ ਨੂੰ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀਆਂ ਸਜ਼ਾਵਾਂ ਹੋਈਆਂ ਅਤੇ ਕਾਲੇ ਪਾਣੀਆਂ ਦੀ ਆਦਮ-ਖਾਊ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਰਕ ਹੰਢਾਉਣਾ ਪਿਆ। 77 ਗ਼ਦਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੱਖ ਵੱਖ ਅਰਸਿਆਂ ਦੀਆਂ ਜੇਲ੍ਹ ਸਜ਼ਾਵਾਂ ਹੋਈਆਂ।
ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਹਾਕਮਾਂ ਦੀ ਦਰਿੰਦਗੀ ਦੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ਬੰਨ੍ਹੇ ਟੱਪਿਆ ਇਹ ਜਬਰ ਤੇ ਕਹਿਰ ਨਾ ਸਿਰਫ ਫਾਂਸੀਆਂ 'ਤੇ ਮੌਤ ਨੂੰ ਮਖੌਲਾਂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ, ਪੁਲਸੀ ਬੁੱਚੜਖਾਨਿਆਂ ਅਤੇ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਾਲ ਕੋਠੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੇਰਾਂ ਵਾਂਗ ਗਰਜਦੇ ਗ਼ਦਰੀ ਸੂਰਬੀਰਾਂ ਦੇ ਅਡੋਲਚਿੱਤ ਸਿਦਕ ਅਤੇ ਸਿਰੜ ਨੂੰ ਖੋਰ ਸਕਿਆ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਭਾਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਸਾਮਰਾਜੀਆਂ ਖਿਲਾਫ ਲਟ ਲਟ ਬਲਦੀ ਨਫਰਤ ਅਤੇ ਰੋਹ ਨੂੰ ਦਹਿਸ਼ਤ ਦੇ ਸੰਨਾਟੇ ਵਿੱਚ ਦਫਨਾ ਸਕਿਆ। ਇਸਦੇ ਉਲੱਟ, ਸਾਮਰਾਜੀ ਹਾਕਮਾਂ ਦੇ ਦਰਿੰਦਗੀ ਭਰੇ ਜ਼ੁਲਮ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਅੰਦਰ ਸਾਮਰਾਜ ਖਿਲਾਫ ਪਹਿਲੋਂ ਹੀ ਲਟ ਲਟ ਬਲਦੀ ਨਫਰਤ ਤੇ ਰੋਹ ਨੂੰ ਹੋਰ ਪ੍ਰਚੰਡ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਕੌਮੀ ਮਾਣ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ਭਗਤੀ ਨੂੰ ਡੰਗਦਿਆਂ ਹੋਰ ਪ੍ਰਚੰਡ ਕਰਨ ਦਾ ਰੋਲ ਨਿਭਾਇਆ। ਗ਼ਦਰੀ ਸੂਰਬੀਰਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਹਾਦਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਕੌਮੀ ਮੁਕਤੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਖਰੀ ਕੌਮੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਇਨਕਲਾਬੀ ਤਾਂਘ, ਇਸ ਕਾਜ ਵਿੱਚ ਲਟ ਲਟ ਬਲਦੀ ਨਿਹਚਾ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇ ਦੀ ਭਾਵਨਾ, ਸੰਗਰਾਮੀ ਸਿਦਕ ਤੇ ਆਪਾ-ਵਾਰੂ ਭਾਵਨਾ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਚਾਨਣ-ਮੁਨਾਰਾ ਬਣ ਗਈਆਂ, ਜਿਸਨੇ ਅਗਲੇਰੇ ਤੇ ਉਚੇਰੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀ ਇਨਕਲਾਬੀ ਕੌਮੀ ਮੁਕਤੀ ਜੱਦੋਜਹਿਦ ਦਾ ਰਾਹ ਰੁਸ਼ਨਾਇਆ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਹੁਲਾਰ-ਪੈੜੇ ਦਾ ਰੋਲ ਨਿਭਾਇਆ।
ਸੋ, ਗ਼ਦਰ ਪਾਰਟੀ ਅਤੇ ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ ਸਾਡੇ ਸ਼ਾਨਾਂਮੱਤੀ ਇਨਕਲਾਬੀ ਵਿਰਸੇ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਅਤੇ ਕਾਬਲੇ-ਫ਼ਖਰ ਅਧਿਆਇ ਹੈ। ਇਹ ਅੱਜ ਵੀ ਪ੍ਰਸੰਗਕ ਹੈ। ਇਹ ਅੱਜ ਵੀ ਮੁਲਕ ਨੂੰ ਸਾਮਰਾਜੀ-ਜਾਗੀਰੂ ਗੱਠਜੋੜ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰਵਾਉਣ ਅਤੇ ਕੌਮੀ ਜਮਹੂਰੀ ਇਨਕਲਾਬ ਨੂੰ ਨੇਪਰੇ ਚਾੜ੍ਹਨ ਲਈ ਜੂਝ ਰਹੀਆਂ ਅਤੇ ਸਿਰ ਧੜ ਦੀ ਬਾਜ਼ੀ ਲਾਉਣ ਤੁਰੀਆਂ ਇਨਕਲਾਬੀ-ਜਮਹੁਰੀ, ਕੌਮਪ੍ਰਸਤ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਤਾਕਤਾਂ ਲਈ ਰਾਹ ਦਰਸਾਵਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਵੀ ਮੁਲਕ ਸਾਮਰਾਜੀਆਂ ਦੀ ਨਵ-ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਅਧੀਨਗੀ ਵਿੱਚ ਨਰੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਾਮਰਾਜੀ ਦਲਾਲਾਂ-ਜਾਗੀਰਦਾਰਾਂ, ਵੱਡੇ ਸ਼ਾਹੂਕਾਰਾਂ, ਪਰਜੀਵੀ ਮੌਕਾਪ੍ਰਸਤ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਅਤੇ ਅਫਸਰਸ਼ਾਹਾਂ ਦੀ ਧਾੜਵੀ ਲੁੱਟ, ਦਾਬੇ ਅਤੇ ਧੌਂਸ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੈ। ਅੱਜ ਵੀ ਇਸ ਲੋਕ-ਦੁਸ਼ਮਣ ਲਾਣੇ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਹੱਥ ਲੁੱਟ ਤੇ ਦਾਬੇ ਖਿਲਾਫ ਉੱਠਦੇ ਲੋਕ-ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਲਹੂ ਵਿੱਚ ਡਬੋਣ ਲਈ ਗੋਲੀ-ਸਿੱਕੇ ਦੀ ਬੇਦਰੇਗ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਪਰੇਸ਼ਨ ਗਰੀਨ ਹੰਟ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਫੌਜੀ ਹਮਲਾ ਵਿੱਢਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਫਿਰਕਾਪ੍ਰਸਤੀ ਨੂੰ ਹਵਾ ਦੇ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭਰਾਮਾਰ ਦੰਗਿਆਂ ਵਿੱਚ ਝੋਕਣ ਲਈ ਕੋਈ ਕਸਰ ਨਹੀਂ ਛੱਡੀ ਜਾ ਰਹੀ। ਪਿਛਾਖੜੀ ਸਾਮਰਾਜੀ-ਜਾਗੀਰੂ ਨਿੱਘਰੇ ਸਭਿਆਚਾਰ, ਪਿਛਾਂਹ-ਖਿੱਚੂ ਪਿਤਾ-ਪੁਰਖੀ ਸਮਾਜਿਕ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਦਾ ਬੋਲਬਾਲਾ ਹੈ।
ਅਜਿਹੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਗ਼ਦਰ ਪਾਰਟੀ ਵੱਲੋਂ ਉਸ ਇਤਿਹਾਸਕ ਦੌਰ ਅੰਦਰ ਸਭਨਾਂ ਸੀਮਤਾਈਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਭਾਰੇ ਸਿਆਸੀ ਉਦੇਸ਼ਾਂ, ਨਿਸ਼ਾਨੇ, ਧਰਮ-ਨਿਰਪੱਖਤਾ, ਜਾਤ-ਪਾਤ ਵਿਰੋਧੀ ਤੇ ਔਰਤ-ਮਰਦ ਬਰਾਬਰਤਾ ਦੀਆਂ ਬੁਲੰਦ ਕੀਤੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਸਾਡਾ ਰਾਹ ਰੁਸ਼ਨਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅੱਜ ਵੀ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਹਾਕਮਾਂ ਦੇ ਨਾਦਰਸ਼ਾਹੀ ਅੱਤਿਆਚਾਰਾਂ ਤੇ ਤਸ਼ੱਦਦ ਸਨਮੁੱਖ ਉਹਨਾਂ ਅੰਦਰਲੀ ਅਣਲਿਫ ਸਿਦਕਦਿਲੀ, ਸਿਰੜ ਅਤੇ ਡੁੱਲ੍ਹ ਡੁੱਲ੍ਹ ਪੈਂਦੀ ਕੌਮਪ੍ਰਸਤੀ ਤੇ ਦੇਸ਼ਭਗਤੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਇਨਕਲਾਬੀ ਘੁਲਾਟੀਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਸਰੋਤ ਬਣਦੇ ਹਨ।
ਆਓ- ਅੱਜ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤੀ ਹਾਕਮਾਂ ਅਤੇ ਹਾਕਮਪ੍ਰਸਤ ਹਲਕਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਹੱਥ ਨਕਲੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਡੌਰੂ ਵਜਾਉਂਦਿਆਂ, ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇਣ ਦੀ ਖੇਡ ਖੇਡੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਹੱਥ ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ ਦੀ ਸੰਗਰਾਮੀ ਵਿਰਾਸਤ ਦਾ ਹੁਲੀਆ ਵਿਗਾੜਦਿਆਂ, ਇਸ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ੋਰ ਲਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹਨਾਂ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਹਲਕਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਨਿਖੇੜੇ ਦੀ ਸਪਸ਼ਟ ਲਕੀਰ ਖਿੱਚਦਿਆਂ, ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ ਦੀ ਸ਼ਾਨਾਂਮੱਤੀ ਸੰਗਰਾਮੀ ਵਿਰਾਸਤ ਦੇ ਪਰਚਮ ਨੂੰ ਉੱਚਾ ਲਹਿਰਾਈਏ ਅਤੇ ਕੌਮੀ ਜਮਹੂਰੀ ਇਨਕਲਾਬ ਦੇ ਰਾਹ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਅਡੋਲਚਿੱਤ ਅਤੇ ਸਾਬਤਕਦਮ ਪੇਸ਼ਕਦਮੀ ਰਾਹੀਂ ਇਸਨੂੰ ਚਾਰ ਚੰਨ ਲਾਉਣ ਦਾ ਅਹਿਦ ਕਰੀਏ।
No comments:
Post a Comment