ਅਣਮਨੁੱਖੀ ਧਾੜੇ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹਨ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਔਰਤ

ਅਣਮਨੁੱਖੀ ਧਾੜੇ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹਨ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਔਰਤ

5 ਅਗਸਤ ਤੋਂ ਮਗਰੋਂ, ਜਿਸ ਵੇਲੇ ਭਾਰਤੀ ਹਕੂਮਤ ਨੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦਰਜੇ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ ਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਫੌਜੀ ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਮੜ੍ਹ ਦਿੱਤੀ ਸੀ,ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਤੋਂ ਉਜ਼ਮਾ ਜਾਵੇਦ ਆਪਣੇ ਘਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲੀ। ਕੁੱਝ ਕੁ  ਘੰਟਿਆਂ” ਬਾਅਦ ਉਹ ਦੁਬਾਰਾ-2 ਸ੍ਰੀਨਗਰ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਕਬਜੇ ਹੇਠਲੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ, ਵਿਚਲੇ ਆਪਣੇ ਦੋ ਮੰਜ਼ਿਲਾ ਘਰ ਦੀ ਬਾਹਰ ਖੁੱਲ੍ਹ ਦੀ ਤਾਕੀ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਦੇਖਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ 20 ਸਾਲਾ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਜਾਵੇਦ ਜਿਹੜੀ ਕਿ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੇਰਲਾ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰ” ਨਾਲ ਈਦ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਘਰ ਆਈ ਸੀ। ਪਰ ਈਦ ਦੀਆਂ” ਖੁਸ਼ੀਆਂ” ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੀ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੈਦੀ ਪਾਇਆ ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸਦੇ ਘਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਭਾਰਤੀ ਪੈਰਾ-ਮਿਲਟਰੀ ਬਲਾਂ ਨੇ ਸੁੰਨੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਨੂੰ ਭਰ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਕੁਝ ਕੁ ਸ਼ਹਿਰੀ ਸੁਰਖਿੱਆ ਬਲਾਂ ਨਾਲ ਇਸ ਗੱਲ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹਨਾਂ” ਨੂੰ ਕੰਡਿਆਲੀ ਤਾਰ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਜਾਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ।
ਉਜ਼ਮਾ ਨੇ ਅਲ- ਜਜ਼ੀਰਾ ਚੈਨਲ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ,“ਏਸ ਵੇਲੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਅੰਦਰ ਹਰ ਕੋਈ ਹੀ ਦਹਿਸ਼ਤ ਹੇਠ ਹੈ, ਪਰ ਔਰਤ” ਇਸ ਅਣਮਨੁੱਖੀ ਕਬਜੇ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹਨ।'' ਜਾਵੇਦ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਇੱਕ ਔਰਤ ਮਿੱਤਰ ਦਾ ਫਿਕਰ ਹੈ ਜੋ ਨੇੜੇ ਹੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਹਫਤੇ ਤੋਂ ਉਸਨੂੰ ਕੋਈ ਖਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। “ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਮੁਨਾਜ਼ਾ ਦਾ ਕੀ ਹਾਲ ਹੈ, ਮਰਦ ਤਾਂ” ਹਾਲੇ ਨਮਾਜ਼ ਦੇ ਬਹਾਨੇ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ... ਅਸੀਂ ਤਾਂ” ਇਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ।'' ਸੁਰਖਿੱਆ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਣਾ ਹੀ “ਮੈਨੂੰ ਸੁੰਨ ਕਰ ਦਿੰਦਾ'' ਹੈ, ਕਹਿੰਦਿਆਂ ”ਹੀ ਉਹ ਨਾਲ ਹੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ,“ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੀ ਕਿ ਮੇਰਾ ਭਰਾ ਤੇ ਪਿਤਾ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ,ਪਰ ਹੋਰ ਕੋਈ ਚਾਰਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ” ਨੂੰ ਰੋਟੀ ਤੇ ਹੋਰ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ” ਚੀਜਾਂ” ਦੇ ਬੰਦੋਬਸਤ ਲਈ ਬਾਹਰ ਜਾਣਾ ਹੀ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।''
ਕੁੱਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ” ਹੀ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਰੋਸ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਜੋ ਕਿ ਹਿੰਸਕ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ,ਜਾਵੇਦ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਬਾਹਰ ਵਾਪਰਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਾਂ” ਨਾਲ ਘਰ ਵਿੱਚ ਇਕੱਲੀ ਸੀ ਤੇ ਫਿਕਰਮੰਦ ਵੀ, ਕਿ ਉਸਦਾ ਅੱਬਾ ਤੇ ਭਰਾ ਵੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਣਗੇ। ਜਦੋਂ ਰਾਤ ਨੂੰ ਉਹ ਘਰ ਆਏ ਤਾਂ ਜਾਵੇਦ ਦਾ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਬਹੁਤ ਵਧ ਗਿਆ ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਣਾ ਪਿਆ। ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਪੀੜਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੀਆਂ”ਹਾਂ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਵਾਦੀ ਦੇ ਮਰਦਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ।  (ਸਮਰੀਨ ਇੱਕ 22 ਸਾਲਾ ਮੇਕ-ਅੱਪ ਆਰਟਿਸਟ ਦੇ ਸ਼ਬਦ)
ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਧਾਰਾ 370 ਇਸ ਖਿੱਤੇ ਨੂੰ ਖੁਦ-ਮੁਖਤਿਆਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਸੀ।ਇਸਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਨੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫੌਜੀ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਕੈਂਪ 'ਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇੰਟਰਨੈਟ ਤੇ ਫੋਨ ਸੇਵਾਵਾਂ” ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ” ਗਈਆਂ”, ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਖਿੱਤੇ ਦੇ ਸੱਤਰ ਲੱਖ ਦੇ ਕਰੀਬ ਲੋਕ ਬਾਹਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨਾਲੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੱਟੇ ਗਏ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਦਾਅਵਾ  ਹੈ ਕਿ ਸੰਚਾਰ-ਸੇਵਾਵਾਂ ਹੁਣ ਅੰਸ਼ਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ” ਹਨ।
ਧਾਰਾ 370 ਨੂੰ ਮਨਸੂਖ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਰਤੀ ਹਕੂਮਤ ਵੱਲੋਂ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਲਿੰਗਕ ਬਰਾਬਰੀ ਆਵੇਗੀ ਤੇ ਮੁਸਲਿਮ-ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਵਾਲੇ ਇਸ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਔਰਤਾਂ” ਦੀ “ਮੁਕਤ'' ਹੋਵੇਗੀ। ਪਰ ਕੁਛ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਹੀ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੱਤਾਧਾਰੀ, ਹਿੰਦੂ-ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਈ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਅੋਰਤਾਂ ਬਾਰੇ ਭੱਦੀਆਂ ਤੇ ਅਸ਼ਲੀਲ ਟਿੱਪਣੀਆਂ” ਕੀਤੀਆਂ।10 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਮੁੱਖ-ਮੰਤਰੀ ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਖੱਟਰ ਨੇ ਕਿਹਾ: “ਕੁਛ ਲੋਕ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਕਸ਼ਮੀਰ ਹੁਣ ਖੁੱਲ੍ਹਗਿਆ ਹੈ,ਤੇ ਉੱਥੋਂ ਪਤਨੀਆਂ” ਲਿਆਂਦੀਆਂ ਜਾ ਸਕਣਗੀਆਂ,”ਪਰ ਮਜ਼ਾਕ ਨੂੰ ਪਾਸੇ ਰੱਖਕੇ ਦੇਖੋ ਜੇ ਅਨੁਪਾਤ (ਲਿੰਗਕ) 'ਚ ਬਰਾਬਰੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ” ਇਸਦਾ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ।''
ਇਸਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ” ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਵਿਕਰਮ ਸੈਣੀ, ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਵਿਧਾਨ ਘੜਨੀ ਸਭਾ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਹੈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ “ ਕਿ ਪਾਰਟੀ ਵਿਚਲੇ ਮੁਸਲਿਮ ਵਰਕਰਾਂ” ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।ਹੁਣ ਉਹ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀਆਂ” ਗੋਰੀਆਂ” ਕੁੜੀਆਂ” ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰ ਸਕਣਗੇ।''
ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨਿਵੇਦਿਤਾ ਮੈਨਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ: '' ਇਹ ਕਬਜੇ ਅਤੇ ਲੁੱਟ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਇਜ਼ਹਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਧਾਰਾ 370 ਦੀ ਮਨਸੂਖੀ ਪਿਛਲੇ ਅਸਲ ਮਨਸੂਬਿਆਂ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਕਰਦੀਆਂ” ਹਨ।'' ਔਰਤਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਭੱਦਾ ਵਿਹਾਰ  ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਵੀ ਫੈਲ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਇਸੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਵਾਲੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਪੋਸਟਾਂ” ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ”ਅਤੇ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਕਿ ਪੰਜ ਅਗਸਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ  ਗੂਗਲ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਇਹ ਸਰਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ “ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ਾਦੀ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।'' ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਦੀ ਇੱਕ 22 ਸਾਲਾ ਮੇਕਅੱਪ ਆਰਟਿਸਟ ਸਮਰੀਨ ਆਖਦੀ ਹੈ,“ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਅੋਰਤਾਂ” ਨੂੰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਉਤੇਜਕ ਤੇ ਵਸਤੂ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹਨਾਂ” ਦੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਉਕਸਾਊ ਰੂਪ 'ਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਇਹ ਡਰ ਤੇ ਭੈਅ-ਭੀਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਆਪ ਦੇ ਮਹਿਜ਼ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣ ਵਰਗੀ ਭਾਵਨਾ ਦਾ ਪਸਾਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।'' “ਅਸੀਂ ਵਾਦੀ ਦੇ ਮਰਦਾਂ” ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਵਧੇਰੇ ਪੀੜਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੀਆਂ ਹਾਂ।''
ਸੰਚਾਰ ਸੇਵਾਵਾਂ” ਦੇ ਬੰਦ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਸਮਰੀਨ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਰਹਿੰਦੀ ਆਪਣੀ ਭੈਣ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨ ਤੋਂ ਵੀ ਅਸਮੱਰਥ ਹੈ। “ਮੈਂ ਟਿਕਟ ਬੁੱਕ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਸਿਰਫ ਇਹ ਜਾਨਣ ਲਈ ਕਿ ਉਹ ਠੀਕ ਤਾਂ” ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ'', ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ,। ਟਿਕਟ ਬੁੱਕ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਉਸਨੂੰ 20 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਏਅਰਪੋਰਟ ਤੱਕ ਜਾਣਾ ਪੈਣਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਦੱਸਿਆ,“ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫਿਕਰਮੰਦ ਸੀ।'' ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਅੱਬਾ ਨਾਲ ਸਕੂਟਰ ਤੇ ਏਅਰਪੋਰਟ ਜਾਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਭਾਰਤੀ ਨੀਮ-ਸੁੱਰਖਿੱਆ ਬਲਾਂ” ਦੀ ਹਾਜ਼ਰੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਪਹੁੰਚਣ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ।
ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਦੀ ਵਸਨੀਕ 22 ਸਾਲਾ ਮਿਸ਼ਬਾ ਰੇਹਸ਼ੀ ਇਸ ਵਧ ਰਹੇ ਲੱਚਰਪੁਣੇ ਤੋਂ ਹੈਰਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤੇ ਸਾਫ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਮੁਸਲਿਮ ਔਰਤਾਂ” ਦੀ ਰਾਖਾ ਬਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਫਰੇਬ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ,“ ਮੈਂ ਇੱਛਾ ਕਰਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕ ਇਸ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਔਰਤ ਵਿਰੋਧੀ ਕਿਰਦਾਰ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰ ਸਕਣ ਤੇ ਦੇਖ ਸਕਣ ਕਿ ਇਸਦੀ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਔਰਤਾਂ” ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਨੀਤ ਨਹੀਂ ਹੈ।''ਢਾਂਚਾਗਤ ਲਿੰਗ- ਹਿੰਸਾ ਤੇ ਲਿੰਗ ਵਿਤਕਰੇ ਅਧਾਰਤ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਹੋਰ ਸਾਰੇ ਤਰੀਕੇ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਅਕਸਰ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਭਾਰਤੀ ਕਮਿਉਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਆਗੂ ਕਵਿਤਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ 5 ਅਗਸਤ ਤੋਂ ਮਗਰੋਂ ਕੁੱਝ ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਕੁੰਨਾਂ”ਨੂੰ ਲੈਕੇ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਗਈ।ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫੌਜੀ ਤੇ ਨੀਮ-ਫੌਜੀ ਬਲਾਂ ਦੀ ਭਾਰੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਕਾਰਨ ਔਰਤਾਂ” ਤੇ ਕੁੜੀਆਂ” ਸਹਿਮੀਆਂ” ਹੋਈਆਂ” ਹਨ। “ਉਹਨਾਂ” ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 5 ਤੋਂ 9 ਅਗਸਤ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਖਤ ਕਰਫਿਊ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ” ਵਾਸਤੇ ਦੁੱਧ ਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ” ਲਿਆਉਣ ਤੋਂ ਵੀ ਅਸਮਰੱਥ ਸਨ।ਉਹ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ 9 ਤੋਂ 10 ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ” ਨੂੰ ਵੀ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋਰ ਵੀ ਭੈਅ-ਭੀਤ ਸਨ।''ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਤੇ ਲੜਕੀਆਂ ਨੇ ਤਲਾਸ਼ੀ ਮੁਹਿੰਮ” ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਬਦਸਲੂਕੀ ਹੋਣ ਦੇ ਖਦਸ਼ੇ ਨੂੰ ਵੀ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ।
ਵੱਡੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਆਰੋਪ।
ਫਰਵਰੀ 23, 1991 ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਫੌਜੀ ਅਪਰੇਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਕੁਪਵਾੜਾ ਜਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਕੁਨਾਨ ਤੇ ਪੌਸ਼ਪੁਰਾ ਪਿੰਡ” ਦੀਆਂ30 ਤੋਂ ਵੱਧ ਔਰਤਾਂ” ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕੀਤਾ। ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਇਸ ਆਰੋਪ ਤੋਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦੀ ਰਹੀ ਹੈ।
ਪਰ ਜੁਲਾਈ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਨੇਸ਼ਨਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ:“1991 ਦੇ ਕੁਨਾਨ-ਪੌਸ਼ਪੁਰਾ ਜਨਤਕ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਕਾਰਵਾਈ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਵਧੀ ਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ” ਵੱਲੋਂ ਪੀੜਤਾਂ” ਦੇ ਇਨਸਾਫ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀਆਂ” ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ” 'ਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਅੜਿੱਕੇ ਖੜ•ੇ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।''
ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਹਕੂਮਤ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ “ ਸਰਕਾਰੀ ਤੇ ਗੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਅੰਗਾਂ” ਵੱਲੋਂ ਔਰਤਾਂ” ਨਾਲ ਵਧੀਕੀ ਦੀਆਂ” ਸਾਰੀਆਂ” ਹੀ ਘਟਨਾਵਾਂ” ਦੀ  ਪੜਤਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ, ਦੋਸ਼ੀਆਂ” ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਪੀੜਤਾਂ” ਨੂੰ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ।''
ਜਦੋਂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਨਾਕਾਬੰਦੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੱਡੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ” ਤੇ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀਆਂ” ਕਾਰਨ ਤਣਾਅ  ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤਾਂ” ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਦੀ 22 ਸਾਲ, ਐਮ.ਏ. ਦੀ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਜਾਨੀਸ ਲੇੰਕਰ ਨੇ ਔਰਤਾਂ” ਖਿਲਾਫ ਭੱਦੇਪਣ ਦੀਆਂ” ਜੜ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਵਾਰ ਕੀਤਾ। ਸਿਆਸੀ ਜਮਾਤ ਨੂੰ ਔਰਤਾਂ” ਪ੍ਰਤੀ ਲੱਚਰ ਵਿਹਾਰ ਫੈਲਾਉਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਕਰਾਰ ਦੇਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਸਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸਿਨੇਮਾ 'ਚ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਔਰਤਾਂ” ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ 'ਤੇ ਵੀ ਸਵਾਲ ਉਠਾਏ। ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ,“ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਾਊ, ਅਣਜਾਣ ਤੇ ਗੁੱਡੀਆਂ-ਪਟੋਲਿਆਂ ਵਾਂਗ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵਸਤੂਕਰਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਹੋਰ ਕੁੱਝ ਵੀ ਨਹੀਂ।'' ਉਹ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੀ ਸ਼ੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਵਾਲ ਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ” ਤੁਕਾਂ” ਦਾ ਢੇਰ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ “ਹਿਜ਼ਾਬ ਵਾਲੀਆਂ” ਗੋਰੀਆਂ”'' ਦੇ ਲਕਬਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬਧਿਤ ਹੁੰਦਿਆਂ” ਕਾਮੁਕ ਇੱਛਾ ਪੂਰਤੀ ਦੇ ਮਹਿਜ ਸੰਦ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ  “ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ  ਘਟੀਆ ਹੈ।''
ਦਿੱਲੀ ਵਾਸੀ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਇਰਫਾਨ ਹਬੀਬ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਕੁੱਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਹਿੰਦੂ ਅਧਾਰ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਵੱਲ ਸੇਧਿਤ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਅਲ-ਜਜ਼ੀਰਾ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ “ਬਿਲਕੁੱਲ ਇਹ ਫਿਰਕੂ ਤੇ ਨਫਰਤ ਨਾਲ ਭਰੀ ਹੋਈ ਹੈ।ਪਰ ਵੱਡੇ ਪ੍ਰਸੰਗ 'ਚ ਇਹ 500 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ” ਮੁਸਲਿਮ ਰਾਜ 'ਚ  ਵਾਪਰੇ ਦਾ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਦੇ ਖਿਆਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੈ, ਇਸ ਤੱਥ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਗੈਰ ਕਿ ਉਸ ਵਾਪਰੇ 'ਚੋਂ 50% ਕੋਰਾ ਝੂਠ ਹੈ।''
(ਅਲ-ਜਜ਼ੀਰਾ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ 21 ਅਗਸਤ 2019)